-उदिप लुइटेल नेपालको जनगणना २०६८ अनुसार ६५.९ प्रतिशत मानिसहरु साक्षर छन् तर हालसम्म वित्तीय साक्षर जम्मा १९ प्रतिशतमा सिमित छ, के फरक छ त साक्षर र वित्तीय साक्षरमा ? साक्षर भनेको साधारण लेखपढ गर्न जान्ने भन्ने बुझिन्छ तर वित्तीय साक्षर भनेको पैसा सम्बन्धि शिक्षा हो । सामान्य रुपमा भन्नु पर्दा कमाएको पैसा बाट आवश्यक पर्ने […]

विजयराज पोखरेल . कृषि तथा पशुपन्छी विकास मन्त्री श्री घनश्याम भूषालले आर्थिक वर्ष २०७७/७८ को बजेट संसदबाट पारित हुन अघि अफ्नो मन्त्रालयको विषयमा उठेका प्रश्नहरुका जवाफ दिने क्रममा कृषि विकासका कार्यक्रम कार्यान्वयन र समग्र कृषि क्षेत्रमा विद्यमान कमजोरीका पाटाहरु केलाउने क्रममा कृषि कार्जाको सदुपयोगित उपर पनि शंका ब्यक्त गरेको पाइयो । उनले ठट्यौली शब्द प्रयोग […]

अशोक बहादुर टंडन – कोरोनाको (कोभिड १९) संक्रमणकालिन अबस्थाले होला आर्थिक वर्ष २०७७/७८को मौद्रिक नीति सार्वजनिक गर्न केही दिन ढिलो हुने देखिएको छ । यस्तो संक्रमणकालिन समयमा मौद्रिक नीति ढिलाइ भए पनि यो ढिलाइले खासै फरक पर्दैन । मुख्य कुरा त संक्रमकालिन समयमा कस्तो मौद्रिक नीति ल्याउने भन्ने कुरा ठुलो हो। संविधानमा तोकिनु भन्दा पहिले […]

उदिप लुइटेल- साधारण शब्दमा मुद्रा भन्नाले नगदको रूपमा चलनचल्तीमा रहेको बैंक नोट बुझिन्छ । तर विदेशी विनिमय ऐन २०१९ अनुसार  मुद्रा भन्नाले सबै किसिमको करेन्सी नोट, पोस्टल अर्डर, पोस्टल नोट, मनी अर्डर, चेक, ड्राफ्ट, ट्राभलस चेक, प्रतीतपत्र, विनिमयपत्र, प्रतिज्ञापत्र, क्रेडिट कार्ड सम्झनुपर्छ र सो शब्दले बैङ्कले सार्वजनिक सूचना प्रकाशन र प्रसारण गरी तोकिदिएका अन्य यस्तै […]

सागर अर्याल- “हेलो सर, नमस्कार । म सृजनशील महिला विकास केन्द्रको केन्द्र प्रमुख मिना बोल्दैछु । समूहका दिदी बहिनीहरुले कर्जा चाहियो भन्नु भएको छ, के गर्ने सर, हुन्छ कि हुँदैन ?” मिना दिदीको एकोहोरो त्यो फोन वार्ताले म केही बोल्नै सकिन । मैले सामान्य दैनिकीका कुराहरु गरें, स्वास्थ्य सावधानीका कुराहरु गरें र सामाजिक दुरी कायम […]

 -सराेज कटुवाल ने.रू.,  भा.रू., डलर जस्तै बिटक्वाइन पनि एक किसिमकाे मुद्रा हाे । यसकाे निष्काशन र सञ्चालन कुनै केन्द्रीय बैंक वा कानुनी इकाई बाट नभएर  सिमित ब्यक्तिहरूकाे एउटा समुहबाट भएकाे छ । याे डिजिटल/भर्चुअल मुद्रा अर्थात क्रिप्टाेकरेन्सी काे स्वरूपमा रहेकाे हुन्छ । विश्वमा अरू धेरै क्रिप्टाेकरेन्सीहरू छन् तर अरू अहिलेकाे समयमा सबैभन्दा प्रचलित भने बिटक्वाइन […]

दिनेश कटुवाल- पृष्ठभुमी :  मुलुकको आर्थिक विकास तथा आर्थिक स्थायित्वको लागि राष्ट्रिय अर्थतन्त्रमा वाञ्छित परिणाम हासिल गर्न अपनाइने समिष्टगत नीति नै मोद्रिक नीति हो । कुनै निश्चत उद्देश्य हासिल गर्नको लागि सम्बन्धित देशको केन्द्रीय बैंकले मुद्रा तथा शाखको मात्रा, लागत तथा उपभोक्तामा प्रभाव पार्न अपनाइने विधिनै मौद्रिक नीति हो । कुनै पनि देशको मुद्रा आपूर्ति […]

कृष्ण बश्याल वित्तीय साक्षरता भन्नाले मुलुकको वित्तीय व्यवस्था, वितिय प्रणाली बैंक तथा वित्तीय सस्थां, वित्तीय कारोबारका उपकरण र तिनीहरुको प्रयोग गर्ने शैली बचत तथा कर्जा लगानी सम्बन्धि कार्यमा वित्तीय सस्ंथाहरुको व्यवस्था तथा उपायबारेका विस्तृत जानकारी लिनु वा दिनु हो । वित्तीय साक्षरताले मात्र आधुनिक बैकिङ तथा आधुनिक बैङिक व्यवस्था र वित्तीय समस्याहरुको समाधानको बाटो रोज्न […]

-उदिप लुइटेल सामान्यतया कुनै एक स्थानबाट कुनैपनि प्रयोजनकोलागि अर्को स्थानसम्म पैसा पठाउनेकार्यलाई रेमिटेन्स भनिन्छ । रेमिटेन्सको अर्थ आप्रबासिहरुले आफ्नो देशमा आफ्नो परिवारजनहरुलाई पठाएको पैसा हो । रेमिटेन्स नेपाली अर्थतन्त्रको मेरुदण्ड हो भन्ने समाचार कहिलेसम्म सुन्ने र? सन १८१५ को दशक देखी भारतीय र बेलायती सेनामा भर्ती भएका नेपालीहरुले देशभित्र रकम पठाउन थालेपछि नेपालमा रेमिटेन्स भित्रिने […]

– तेजेन्द्र शर्मा लम्साल शास्त्रीय अर्थशास्त्रीहरुले श्रम, पूँजी, भूमी र संगठनलाई उत्पादनका साधन मानेका छन् भने नवशास्त्रीय अर्थशास्त्रीले त्यसमा प्रविधि पनि जोडेर उत्पादनका साधन थप गरेको पाइन्छ । उत्पादनमा सहभागिता भएवापत श्रमले ज्याला पाउछ, पुँजीले ब्याज पाउछ, भूमीले भाडा पाउछ भने संगठनले नाफा पाउछ । शास्त्रीय अर्थशास्त्रीहरु सरकारबाट नियन्त्रण हुने अर्थव्यवस्थामा विश्वास नगरी स्वतन्त्र बजारको […]